Papaz Kulesi: restore edilecekti; çöplüğe döndü
- Papaz Kulesi: restore edilecekti; çöplüğe döndü -
Buca Efeler Mahallesi'ndeki Yörük Ali Efe Parkı'nda bulunan tarihi Papaz Kulesi'nin içerisi bakımsızlık sonucu çöplüğe döndü.
Geçtiğimiz dönem Buca Belediyesinin birimlerince Anıtlar Kuruluna tarihi kuleyi restore etmek için başvuruda bulunulduğu gündeme getirilmişti. Ancak sonrasında sürecin devamı gelmemiş ve kule için bir çalışma yapılmamıştı. Kule zaman içerisinde şahıslar tarafından içki içmek, ateş yakmak, oyun alanı vb. sebepler amacıyla kullanılmaya devam etti. Bu süreçte kulenin taşlarının kasıtlı olarak söküldüğü, kulenin iç kısmındaki siyahlıklardan anlaşılacağı üzere ateş yakıldığı, kulenin giriş kapısına ve çevresindeki taşlara içeriye girebilmek için şahıslarca kasıtlı olarak zarar verildiği görülüyor. Kulenin giriş kapısına ve arkasındaki penceresine kişilerin girişini engellemek için takılan levhalar da şahısları durdurmak bir yana, kuleye daha da zarar verilmesine sebep oldu.
Eskiden boş olan Koşutepesi'ndeki toprak arazi, Aralık 2012'de parka dönüştürüldü. Bu dönemde metruk kule kısmen de olsa restore edilmişti. Ancak o tarihten bu yana park vatandaşlar tarafından kullanılırken, kule metruk olarak kalmaya devam etti ve giderek harap hale geldi. Kulenin restorasyon süreci ile ilgili belirsizlik devam ediyor. Geçmiş dönemde kulenin kafeteryaya çevrilebileceği dile getirilmişti.
Kulenin 1920'lerin başındaki görünümü (Fotoğraf: Levantine Heritage)
Kulenin ön cepheden görünümü
Kulenin arka cepheden görünümü
Parkın ilk düzenlendiği 2012 yılından bir görüntü - O dönem kısmi restorasyona giren kule en ileride görülüyor (Fotoğraf: İHA)
Kulenin bilinen ilk sahipleri Buca Protestan Kilisesi'nin papazlarından Robert Ashe ve ailesi. Aile bu kuleyi yazlık amaçla muhtemelen Rum bir yerliden satın almıştı. Aile esasen Buca'da ikamet etmekteydi. 1919 ve 1922 arasındaki savaştan sonra Türkiye'ye gelseler de bu dönüşleri uzun süreli olmadı. 1925'te artık gayrimüslimlerin azınlığa düştüğü Buca'dan tamamen ayrıldılar. Buca'nın eskileri kulenin 1970'li yıllara kadar birilerince halen kullanıldığını anımsıyor. Muhtemelen bu tarihten itibaren 2012 yılındaki park çalışmasına kadar üzerinde bir çalışma yapılmadı. Kulenin yanındaki ev de bu dönemde yıkıldı.
Papaz Kulesi 1965 yılında Yılmaz Güney ve Pervin Par'ın başrollerini paylaştığı Yaralı Kartal filminde de bir kaç sahnede kullanılmıştı. Bu dönemde de kulenin ve yanındaki evin halen ayakta olduğu ancak eski görüntüsünden uzak olduğu görülüyor.
Kulenin içi çöplüğe dönmüş durumda
Kulenin içindeki merdivenin altında ateş yakılmış
Robert Pickering Ashe'in kule ile ilgili anıları için - tıklayınız
Kaynak: atalarimizintopraklari.com